«صور سکوت» روایتی از حیرانی در رسیدن به موعود
تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۱۱۶۴۸
رمان «صور سکوت» نوتشه محمد قائم خانی نامزد بخش رمان جایزه جلال شده است، سیدهعذرا موسوی در یادداشتی به بررسی این رمان پرداخته است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، رمان «صور سکوت» نوشته محمد قائم خانی از انتشارات شهرستان ادب به عنوان نامزد بخش رمان پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد معرفی شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اعتقاد به ظهور منجی در دین یهودیت مسئلهای است که محمد قائم خانی در رمان «صور سکوت» به آن پرداخته است، راحیل فرزند خانوادهای بزرگ و نامدار یهودی است که به دنبال جستجوی مادما و منجی یهود به حجاز سفر میکند. چرا که خبر ظهور منجی را در حجاز شنیده است. اما او زمانی به حجاز میرسد که پیامبر(ص) رحلت کرده است. و حالا راحیل با مطلع شدن از جنگها و رفتار پیامبر با یهودیان مکه به شک میافتد که آیا پیامبر همان منجی یهود است و یا فقط ادعای پیامبری دارد و اگر واقعا او همون منجی است چرا چنین رفتاری با یهودیان داشته و یا اینکه چرا بزرگان کنشت در برابر ظهور او سکوت کردند تا اینکه....
سیده عذرا موسوی نویسنده پیشتر در یادداشتی به بررسی این کتاب پرداخته است وی در این یادداشت رمان صور سکوت را رمانی معرفی میکند که خواننده را وادار به تفکر میکند. خبرگزاری تسنیم در آستانه برگزاری اختتامیه جایزه جلال به بازخوانی این یادداشت پرداخته است، این یادداشت به شرح ذیل است:
«انتظار موعود، اعتقاد مشترک همه ادیان است و یهود نیز از این قاعده مستثنا نیست. مصلحی که با یک انقلاب جهانشمول بساط ظلم و جور و پلیدی را برمیکند و قوم یهود را که به امید نجاتدهندهای، انواع شداید و ظلمها را تحمل کردهاند، نجات میدهد.
«ماشیح»، شهریاری از نسل داوود علیهالسلام است که وعدهی آمدنش در «تنخ» (کتاب مقدس یهود) و «تلمود» آمده است؛ همو که به رنج، فساد و سختی پایان میدهد و پس از ظهور، یهودیان را به اورشلیم برمیگرداند و سپس حکومت عدالت و رحمت ماشیحانی را تشکیل میدهد و همه ملتها تابع او خواهند شد. او که «مسکینان را به عدالت داوری خواهد کرد و به جهت مظلومان زمین به راستی حکم خواهد نمود... کمربند کمرش عدالت خواهد بود و کمربند میانش امانت. و گرگ با بره سکونت خواهد داشت و پلنگ با بزغاله خواهد خوابید و گوساله و شیر و پرواری با هم، و طفل کوچک آنها را خواهد راند».
«آنگاه انصاف در بیابان ساکن خواهد شد و عدالت در بوستان مقیم خواهد گردید و عمل عدالت سلامتی، و نتیجه عدالت آرامی و اطمینان خواهد بود تا ابدالاباد. و قوم من بر مسکن سلامتی و در مساکن مطمئن و در منزلهای آرامی ساکن خواهند شد.»
از همینرو بود که یهودیانی که در اصل، اهل حجاز نبودند، ولی در کتابهای دینی خود خوانده بودند که پیامبری از سرزمین یثرب ظهور خواهد کرد، به آن سرزمین کوچ کردند و در انتظار این ظهور بزرگ ماندند تا جزو نخستین کسانی باشند که به او ایمان میآورند. ولی آنها که پیامبر را مانند پسران خود میشناختند، حقیقت را پنهان و او را انکار کردند. آنها که پیشتر از مسیح گذشته بودند، این بار نیز از محمد گذشتند و شاید برای همین بود که خبر ظهور موعود به سوزیانا و خاندان ابراهیم که جان خود را در طبق اخلاص گذاشته و در راه رسیدن به موعود، آواره شده بودند، نرسید.
شبهروشنفکران وطنی هنوز از مرده جلال میترسند/ بخش داستان کودک و نوجوان به جایزه جلال اضافه میشود«صور سکوت» داستان این حیرانی و سرگردانی را که به «حام» و «راحیل»، بازماندگان خاندان به ارث رسیده است، روایت میکند. ولی دست تقدیر حام را دست خالی به سوزیانا بازمیگرداند و پای راحیل را به یثرب میکشد تا آنکه و آنچه را که پدرانش به دنبالش بودند بیابد، آن هم درست دو سال پس از وفات پیامبر خاتم.
ولی این همه ماجرا نیست. مسأله مهم و اساسی دیگر در اثر، مسأله «ایمان» است. در صور سکوت، هرکسی مطابق با شخصیت و سرشت خود از اعتقادات گذشتهاش دست میشوید و لباس ایمان میپوشد. یکی مثل «هارونزاده» به سبک دانشمندان مداقه میکند و جز با مناظره و گفتوگو نمیتواند ایمان بیاورد و یکی مثل «شام» به شیوهی بردگان ایمان میآورد. او نه نیاز به برهان علیت دارد، نه نیاز به برهان نظم و فقر وجودی و وجوبوامکان. دریافت او از حقانیت، عقلی نیست؛ بلکه دقیقاً مبتنی بر فطرت پاک و خداجویش است. او مصداق بارز آیه 10 سورهی مبارکهی «ابراهیم» است؛ آنجا که خداوند متعال میفرماید: «قَالَتْ رُسُلُهُمْ أَفِی اللَّهِ شَکٌّ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ؛ پیامبرانشان گفتند آیا در خدا که آفرینندهی آسمانها و زمین است، شکی هست؟»
اما راحیل نمیتواند مانند بردگان ایمان بیاورد. او ایمانی از جنس دانشمندان میخواهد؛ هرچند بهانهجوییای که از قوم بنیاسرائیل در او به یادگار مانده، سبب میشود تا هر بار إنقلتی بیاورد و به راحتی بحث را تمامشده نداند.
برخی نیز مانند «دانیال» همین که رگهای جسته را ببینند، برایشان کفایت میکند؛ «اگر محمد پیامبر باشد، بزرگترین دلیلش همین رگهایی است که از آهوی پلنگدیده تندتر میزند. ربودن قلبهایی است که با هیچ طوفانی در دنیا نمیلرزند.» (ص 384)
معرفی کتاب | افشای تاریخی اسناد طب سنتی چشمبادامیهاولی در این میان حام باید به حسیترین شکل ممکن؛ یعنی با «معجزه» ایمان بیاورد. او که به قلعهی تیماء رفته و حتی با بزرگان کِنِشت درباره حقانیت دعوت محمد صلواتاللهعلیه و وعده موسی علیهالسلام و نشانههای موعود مناظره کرده، سرانجام راهی اورشلیم میشود ـ همانجا که قرار است منجی اساس حکومت خود را بنا کند ـ و در پایان دست خالی به وطن بازمیگردد. او که دوست دارد پیامبری محمد را باور کند، ولی میترسد، در کابوسهایش خود را همچون فرعونی میبیند که معجزه را دیده و ایمان نیاورده. خنیاگر کابوسها دست بر دلش گذاشته و بوسه بر سینهاش زده و همین میشود که او با شمشیر سیاهی که از میان سینهاش بیرون آورده، در مقابل گروه انبیاء و شهدا که پدرانش ابراهیم و یوشع نیز در میانشان هستند، میایستد و با آنها مبارزه میکند؛ همچون کسانی که خدا بر دلهایشان مهر زده. ولی این نمیتواند پایان وارث خاندان یوشع و ابراهیم باشد؛ کسانی که در راه رسیدن به موعد جان دادهاند. همان خونها حام را نجات میدهند و او را از مرگ در بیایمانی رها میکنند. ابزاری قویتر از خبر معجزه برای حام نیاز است. حام باید به چشم خود ببیند که به جای «مادما» بر ستارهی داوود، نام «محمد» حک شده تا ایمان بیاورد و خون پدران و برادرش هدر نشود.
او باید خواب خروج پدرش را وقتی که با هیبتی نورپوش بین زمین و آسمان متجلی میشود، به یاد بیاورد و شمشیر درخشانش را تحویل بگیرد؛ زیرا دیگر لازم نیست کابوسهای پدرش که در آن پدربزرگش برای بالا کشیدن پدر از بستر نیل -زمانی که دریا به اذن خدا و با عصای موسی کلیمالله شکافته- شمشیرش را دراز میکند و ابراهیم با دستی پرخون نجات مییابد، تعبیر شود. هرچه خون ریخته بس است. این بار حام با شمشیری نورانی و ستاره داوودی که نام محمد بر پیشانیاش میدرخشد، موعود را مییابد.
نویسنده اینهمه را گفته تا به فصل پایانی کتاب برسد؛ آنجا که در صور سکوت دمیده میشود.
سوکوت یا جشن آلونکها جشنی هفت روزه است که هر ساله به مناسبت خروج بنیاسرائیل از مصر و پایان چهل سال آوارگی در بیابان برگزار میشود؛ جشنی که به معنای بیرون آمدن از خانهی بندگی و ورود به اتاقک و آلونگ آزادی است. سوکا در بیابان نماد ابرهای ویژهای هستند که معجزهوار مردم را در بیابان از اطراف احاطه کرده و آنها را از هر گونه گزند و آسیب محافظت میکردند.
معرفی کتاب| تاریخ 3 هزار ساله کتاب در چینسقف آلونکها از جنس حصیر یا شاخ و برگ درختان است، به طوری که باران به آسانی داخل آن میشود. کسی که در سوکا ساکن است، اعلام میدارد که حاضر است به فرمان خدا، خانهی مستحکم و راحت خود را ترک کرده و امید دارد که خدا او را در هر وضعیتی، مانند اجدادش در بیابان سینا حفظ کند.
سپس در شادمانی تورات، یهودیان به انجام رسیدن خوانش پنج جلد تورات در عرض یک سال را جشن میگیرند.
شاید برای همین است که نویسنده داستانش را در آخرین روز جشن سکوت به پایان رسانده است؛ چون قرار است حام که بر آستانه چهل سالگیاش ایستاده و یک سال دیگر فرصت داشته تا کتاب آسمانیاش، عقایدش و هر آنچه از نیاکانش به او رسیده زیرورو کند، سرانجام مانند اجدادش از بیابان سرگردانی نجات بیابد. او باید معجزهوار به زیر سایبان آزادی برود و ایمانی جدید بیابد.
ولی برای راحیل، صور سکوت در مدینه به صدا درآمده است. او خانه محکم و امن خود در سوزیانا را ترک کرده و از بیابانهای حجاز و صحرای سرگشتگی خود گذر کرده تا در اطراف مدینه و در زیر آلونکی در باغ «شیب» اوسی که سقفش را ده شاخه ده ساله نخل پوشانده، به موعد ایمان بیاورد. او سوکای خود را پیشتر یافته.
صور سکوت خبر از نویسندهای اهل تحقیق، تأمل و تعمق میدهد که دغدغه دین و دینداری و کنکاش در اعتقادات دارد. صور سکوت شاید به خاطر فرم و زبانش کتاب راحتخوانی نباشد؛ ولی بیشک خوانندهاش را پریشان و او را وادار به فکر خواهد کرد. این اثر در بهار 1400 از سوی انتشارات شهرستان ادب در 440 صفحه و با طرح جلدی زیبا وارد بازار کتاب شد.»
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: جایزه جلال آل احمد جایزه جلال آل احمد ایمان بیاورد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۱۱۶۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم تبیین گفتمان وعده صادق توسط اساتید دانشگاه
به گزارش خبرنگار گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، در این نشست که بیستوششمین دوره آن و به موضوع عملیات وعده صادق حرکت غرور آفرین و اقتدار علمی ایران اختصاص داشت؛ اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی علاوه بر تحلیل ابعاد مختلف این عملیات به بیان نظرات و راهکارهای خود در خصوص نحوه تبیین چرایی انجام آن پرداختند.
محمد قربانی گلشن آباد معاون امور مجلس و ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی ضمن تبریک روز معلم اظهار کرد: سرمقالهای توسط سردبیر ارشد نیچر تحت عنوان مارش بزرگ ایران منتشر میشود که نویسنده همان اول مقاله میگوید تحولات علمی ایران در حال رشد است و در دو صورت میتوان جلوی آن را گرفت: «تحریمهای فزاینده» و «ایجاد اغتشاش سیاسی در فضای دانشگاهی» و اگر کاری نکنیم ایران به دوران باشکوه علم خود برمیگردد. اگر ایران تبدیل به مرجعیت علمی شود؛ رقیب جدی برای تمدن غرب است.
وی با توجه به این تحلیل و برآورد غرب از وضعیت روشن ایران خاطر نشان ساخت: از آن زمان طراحی شد که اغتشاشات در دانشگاههای ایران شکل بگیرد و جلوی تحقیقات با کیفیت گرفته شود و ارتباطات علمی ایران را قیچی کنند.
اسرائیلی که از زمان تاسیس حتی یک شلیک به آن نشده است نشان میدهد که عملیات وعده صادق نتیجه اقتدار علمی ایران است که هیمنه اسرائیل را از بین بردوی در خصوص عملیات وعده صادق خاطرنشان کرد: اسرائیلی که از زمان تاسیس حتی یک شلیک به آن نشده است نشان میدهد که عملیات وعده صادق نتیجه اقتدار علمی ایران است که هیمنه اسرائیل را از بین برد.
قربانی افزود: ما به خودتحقیری علاقه داریم. اگر امروز در دانشگاههای ایالات متحده ایستادگی میکنند، به برکت انقلاب اسلامی است کار رسانهای شما این است که تبیین کنید هیمنه اسراییل درهم شکست.
معاون امور مجلس و ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی به قدرت نظامی و دیپلماسی ناشی از علم تأکید کرد و افزود: اسرائیل در همین جنگ ۳۰میلیارد دلار توسط یمنیها ضربه خورده است اینها ناشی از اقتدار علمی ایران است. امروز ایران در باشکوهترین شرایط خود در منطقه است و هیچ مسئلهای بدون نظر و اراده ایران قابل حل نیست و منشا این قدرت هم علم و دانشگاهها هستند.
قربانی خاطرنشان کرد: همه اینها ناشی از تدبیر جمهوری اسلامی ایران است چرا؟ به دلیل اینکه انقلاب اسلامی بر اساس فطرت انسانی است و چون فطری است صدای انقلاب پژواک دارد دوم اینکه کاملا عقلانی است. سوزش صهیونیستها از این شد که دانشجویان و اساتید کلمبیا هم علیه اسرائیل شعار دادند و این جزو پدیدههای نادر جهان است یعنی یهودیان جهان علیه رژیم صهیونیستی شعار دادند.
* پایان نامه دانشجویان را به سمت واکاوی عملیات وعده صادق هدایت کنید
در ادامه، حسن بنیانیان؛ مشاور و دستیار امور فرهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص این عملیات اظهار کرد: از اساتید دانشگاه تقاضا میکنم این موضوع را در قالب پایان نامه از دانشجویان مقطع دکتری طلب کنند تا ابعاد این موفقیت و ریشه هایش برای نسل جدید بیشتر باز شود. به زعم بنده فرهنگ، مهارت و علم به هم پیوند خورد تا این قدرت را آفرید و اگر هر جا موفقیتی بوده کسی پشت آن قرار گرفته که باور به قیامت و خدا در وی متجلی شده است.
نقش اساتید در تحلیل فرصتها و ضعفها بسیار حساس و موثر است و در این مسیر نباید از آن غفلت کنیموی با اشاره به اینکه باید به استادان فهماند صلح با رژیم صهیونیستی غیرممکن است و راه برگشت نداریم خاطر نشان کرد: نقش اساتید در تحلیل فرصتها و ضعفها بسیار حساس و موثر است و در این مسیر نباید از آن غفلت کنیم. ما باید از توجه سنتی به عنصر فرهنگ در کشور و حتی در دانشگاه پرهیز کنیم و باید در این زمینه اساتید و دانشجویان بیش از هر کسی دیگر به آنها ورود کنند. نمونه آن را میتوان دهه عاشورا نام برد که در آن ترویج فرهنگ ایثار و شهادت موج میزند و نهاد علم و دانش میتواند با ورود به این موضوعات و برررسی ابعاد آن برای جامعه تلاش کند. به عنوان مثال شهید فخریزاده تا لحظهای که شهید شد ناشناخته بود و چه بسیار کسانی که بعد از شهادت گفتند که بوده و چه کرده است؟! در این معرفیها اگر فرهنگ را سنتی نبینیم و نظام دانشگاهی ما صحیح و درست به آنها ورود کنند نمیتوان امید داشت که نقشه راه پیش روی جامعه درست ترسیم شود.
* عملیات وعده صادق پدیدهای اعظم در روابط بین الملل
در ادامه جهانبخش محبینیا؛ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ضمن معرفی عملیات وعده صادق به عنوان پدیدهای اعظم در روابط بین الملل بیان داشت: به عنوان اساتید دانشگاه باید در تولید باور، اندیشه و گفتمان سبکی را پیشه کنیم که دانشگاه پیشقدم شود و از تفکرات این جامعه علمی در نهادهای مختلف از جمله نهادهای نظامی استفاده شود.
وی با اشاره به اینکه باید مدل تحلیل و عقلانیت در مواضع نظامی ما نهفته باشد، خاطر نشان کرد: با توجه به نقش حساس علم و جامعه دانشگاهی در ابعاد نظامی باید گفت که بعضی افراد هم در داخل و هم در خارج از کشور هر عملیاتی که موجب تقویت حماس، اسلام و ایران میشود را تحت هیچ شرایطی نمیپذیرند درصورتی که اهمیت بیان مسئله در روش تحقیق یک منطق و ضرورتی نهفته است که باید توسط ما آن موضوع برجسته شود.
وی بیان کرد: مسئله بعدی این است که بعد از این جنگ چه خواهد شد؟ مطمئن باشید دنیای بعد از آتش بس و صلح حماس با اسراییل ما را وارد دوران جدیدی از قضاوتها و واکنشها میکند و ملتی میتواند بر سرنوشت خویش مسلط شود که دانشگاهیانش این فضا را کشف کنند و در قالب گفتمان در اختیار نهادهای نظامی بگذارند.
محبی نیا اظهار داشت: جنگ اخیر حماس با اسراییل و ورود جمهوری اسلامی تحت عنوان عملیات وعده صادق، عبور از تمام از جنگهای کلاسیک، پارتیزانی و معمول جهان است در واقع مسئله ابهت شکنی مطرح است پیام این جنگ موشک و پهپاد نیست.
* لزوم تبیین گفتمان وعده صادق توسط اساتید دانشگاه
در ادامه، معصومه رشاد (عضو هیئت علمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن)، به بحث ساختار شکنی عملیات وعده صادق اشاره کرد وگفت: در وعده صادق ما از آسیبسازی استفاده میکنیم و در تبدیل گفتمان حساسیت از جامعه نظامی خارج میشود. با این عملیات در ساختار نظام بین الملل و قدرتهای مطرح یک سری مبادلات به هم خورد. امروزه در عرصه بین الملل در مورد ایران بسیار صحبت میشود چه خوب است ما اساتید دانشگاه شروع به تبیین گفتمان کنیم که چگونه باید پاسخ میدادیم.
رشاد به برداشت یک عملیات روانی خوب از رفتار دنیا نسبت به ایران اشاره کرد و افزود: این عملیات باعث شد تا به جهان فهمانده شود که ایران میتواند آسیب پذیری ایجاد کند و در واقع با این حرکت ما آسیب پذیری اهریمنان در منطقه جهانی را اعلام کردیم.
* علم و ایمان مکمل یکدیگر هستند
در ادامه این نشست، حجتالاسلام عباسعلی رستمی ثانی رئیس پژوهشکده قرآن و عترت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: دو نظریه به صورت جدی در ارتباط با علم و دین مطرح است اینکه آیا این دو مکمل یکدیگرند یا با یکدیگر در تضاد هستند؟
وی با اشاره به کتاب علم و ایمان شهید مطهری ادامه داد: اگر امروز ایران اسلامی به عنوان یک قدرت منطقهای و جهانی مطرح شده، چون به این پیام پاسخ داده که علم مخالف ایمان نیست بلکه مکمل یکدیگر هستند. علم روشنی و توانایی و ایمان عشق و امید و گرمی میبخشد علم ابزار میسازد و ایمان مقصد یعنی این ابزار در ارتباط با چه کسانی استفاده شود؟ علم سرعت میدهد و ایمان جهت بنابراین علم بدون ایمان مفید نیست. قطعا علم و ایمان قدرت تولید میکند.
*پاسخ ایران اسلامی به ندای مظلومیت مردم فلسطین
محمد عابدی مدیر کل حوزه ریاست «معاونت علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی» نیز در این نشست به ضرورت نگاه تمدنی نسبت به عملیات وعده صادق اشاره کرد و خاطر نشان ساخت: تمدن اسلامی که برگرفته از نگاه دینی و شیعی و برگرفته از راهبری امام خامنهای و ایده امام (ره) است در مقابل تمدن غرب خود را نشان داد و مشخص کرد تمدن اسلامی چه جایگاهی دارد.
وی گفت: آن چیزی که در وعده صادق رخ داد تمدن اسلامی به شکلی متبلور شد و در آینده از این نوع نگاه در دانشگاهها و مراکز فکری سخن خواهند گفت. تمدن اسلامی اراده خود را نمایان کرد و در اصل ایران اسلامی به ندای مظلومیت مردم فلسطین پاسخ داد.
انتهای پیام/